Tykwa, tykwa pospolita, kalebasa, lub też Lagenaria siceraria, jest jednoroczną odmianą pnących roślin z gatunku dyniowatych. Roślina pochodzi z Afryki, ale można ją równie dobrze spotkać w wielu innych tropikalnie ciepłych krajach. W Polsce kalebasa jest jedną z rzadko uprawianych roślin, choć nie najrzadziej. Największe wrażenie robią jej bulwiasto-dyniowate owoce, które można wykorzystać na wiele sposobów, między innymi na instrumenty, przetwory, czy też naczynia.

Dorosła tykwa ma od 3 do 5 metrów wysokości. Jej pędy są mięsiste, owłosione i duże, a liście mają sercowaty kształt. Owoce zaś są jasnozielone, gąbczaste w środku i twarde na zewnątrz. W niektórych krajach wykorzystuje się je w celach kulinarnych. Co prawda bardzo młode owoce nadają się do jedzenia, niemniej jednak odmiany o gorzkich owocach nie nadają się do spożycia – a nawet mogą być trujące.

Jakie wymagania ma tykwa?

Tykwa to roślina, która lubi wilgoć. Z racji tego, że jest to roślina egzotyczna, pochodząca z Afryki, potrzebuje dobrze nasłonecznionego miejsca o bardzo żyznym podłożu. Susza źle jej służy, dlatego zaleca się jej systematyczne nawadnianie. Ponieważ tykwa to roślina pnącza, potrzebuje solidnych podpór do swobodnego wzrostu. Zwłaszcza wtedy, gdy zaczną pojawiać się dosyć ciężkie owoce.

Kalebasa ma kilka różnych odmian, a mianowicie są to: kobra, birdhouse, snake oraz marenka. Przed zakupem konkretnego rodzaju warto zapoznać się z poszczególnymi wymaganiami. Warto sprawdzić stanowisko, w którym będziemy chcieli umieścić roślinę. Poza stanowiskiem ważny będzie również rodzaj podłoża (koniecznie musi być żyzne, próchnicze oraz o obojętnym pH). Poza tym należy również zwrócić uwagę na temperaturę (optymalne warunki do rozwoju tykwy, to 25-30 stopni) – dobrze radzi sobie w szklarniach i cieplarniach, a przestaje rosnąć poniżej 15 stopni.

Roślina kwitnie dość krótko, ale prezentuje się świetnie. Można ją umieścić zarówno przy płocie, jak i na balkonie. Idealnym dopełnieniem rośliny może być drewniana kratka lub pergola z zadaszeniem, w której bardzo efektownie będą mogły prezentować się zwisające owoce.

Zastosowanie tykwy

Owoce tykwy dorastają do 80 cm długości. Po wyczyszczeniu, wybraniu miąższu oraz osuszeniu stają się całkowicie wodoodporne. Z tego właśnie względu nadają się do robienia naczyń, instrumentów, przedmiotów dekoracyjnych oraz wazonów.

Jeżeli chodzi o walory smakowe, to owoce tykwy nadają się do spożycia tylko wtedy, gdy są młode. Zapachem przypominają trochę piżm, jednak sam smak jest dość słodkawy i delikatny. Tykwa bogata jest również w szereg substancji i składników odżywczych, a także witamin i minerałów. Do najważniejszych należy więc wymienić: wapń, żelazo, witaminy z grupy B, miedź oraz cynk (i wiele więcej).

Roślina ma właściwości regenerujące, działa jak dobry lek przeciwbólowy, a także:

  • działa antydepresyjnie,
  • wzmacnia kości,
  • wspiera pracę nerek,
  • łagodzi problemy skórne,
  • działa moczopędnie.

Jak widać tykwa pospolita, to roślina o wielu przyjaznych twarzach. Mimo tego, że jest dość wymagająca i ma swoje humorki, warto rozważyć ją latem na swoim balkonie.